Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 105+106: Cô Tô (Nguyễn Tuân)

- Lam biếc của biển: 
+ Lam: Xanh đậm hơn da trời. 
+ Biếc: Màu xanh pha màu lục. 
 --> Hai màu này phối kết hợp với nhau tạo nên một màu xanh đậm đặc mà lại sáng nhờ có ánh nắng chiếu vào. Đây là màu biển sau cơn bão. 
“Biển xanh như gì nhỉ ? Xanh như lá chuối non, xanh như lá chuối già, xanh như mùa thu ngả cốm làng Vòng. Nước biển đang đổi từ màu xanh này sang vẻ xanh khác. Nước xanh như cái vạt áo Kim Trọng trong tiết thanh minh ?... Thế thì nước biển xanh như vạt áo nước mắt của ông Tư Mã nghe đàn tì bà trên sông Giang Châu thì có đúng không ? Chưa được ư ? Hay là nói thế này, nước biển chiều nay như một trang sử của loài người mà nhìn cho kĩ mà xem, nước biển đang xanh cái xanh xăng dầu của những người thiếu quê hương” 
Đoạn văn miêu tả màu nước biển của Cô Tô: 
- Vàng giòn của cát: 
-> là màu vàng khô, sáng, một sắc vàng ấm nóng và khỏe khoắn 
 Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: Từ thị giác chuyển sang vị giác 
Tác giả Nguyễn Tuân viết : “Trèo lên nóc đồn nhìn ra bao la ...ánh...” 
 Nét chấm phá cuối cùng đã hoàn tất bức tranh làm cho bức tranh sống động đầy chất thơ 
3. Cảnh sinh hoạt và lao động của con người trên đảo 
“Cái giếng nước ngọt ở ria một hòn đảo giữa bể, cái sinh hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền.” 
=> Biện pháp nghệ thuật so sánh cho thấy: Cái giếng nước ngọt là linh hồn của đảo. Thứ quý giá nhất của người dân biển đảo. Nó là nơi gặp gỡ và là nơi diễn ra mọi sinh hoạt của người dân trên đảo. Đó là vẻ đẹp độc đáo mà chỉ riêng nơi đây mới có. 
“Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành” 
=>Gợi lên không khí đầm ấm, thanh bình 
=> “Biển cả là mẹ hiền ” sau giông bão: phải chăng đây còn là hình ảnh cuộc sống XHCN mới đang ùa đến trên đảo. 
 Có một hình ảnh rất độc đáo “Lòng giếng vẫn còn rớt lạ vài cái lá cam lá quýt." có bạn cho là thừa, có bạn lại nói là có dụng ý nghệ thuật, em đồng ý với ý kiến nào? Tại sao? 
Là dấu hiệu để chứng minh cho trận bão vừa đi qua, không có nó người ta không hình dung được Cô Tô vừa qua một cơn giông tố, bởi cuộc sống nơi đây vẫn diễn ra một cách bình yên, rộn ràng, ấm áp mhư không có gài bất thường xẩy ra. 
=> Phải chăng tác giả muốn khẳng định: Người dân Cô Tô đã quen sống với bao sóng to gió lớn; bào tố thiên nhiên làm cho cuộc sống của họ bị xáo trộn