Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 111: Câu trần thuật đơn - Vũ Bạch Tuyết

ó 9 câu . 
(1) 
(2) 
( 4 ) 
(6) 
(9) 
(8) 
(7) 
(5) 
(3) 
Đọc đoạn trích sau : 
§o¹n trÝch trªn gåm mÊy c©u ? 
Các câu trong đoạn trích được dùng làm gì ? 
Các câu trong đoạn văn 
Câu 1 :Chưa nghe hết câu , tôi đã hếch răng lên , xì một 
 hơi rõ dài . 
Câu 2 : Rồi , với một bộ điệu khinh khỉnh , tôi mắng . 
Câu 3 : Hức ! 
Câu 4 : Thông ngách sang nhà ta ? 
Câu 5: Dễ nghe nhỉ ! 
Câu 6 : Chú mày hôi như cú mèo thế này , ta nào chịu 
được . 
Câu 7 : Thôi , im cái điệu hát mưa dầm s ùi sụt ấy đi . 
Câu 8 : Đào tổ nông thì cho chết ! 
Câu 9 : Tôi về , không một chút bận tâm . 
Kể 
Bộc lộ cảm xúc 
Tả 
Hỏi 
Bộc lộ cảm xúc 
Tả 
Cầu khiến 
Bộc lộ cảm xúc 
Nêu ý kiến 
Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học , em hãy phân loại câu theo mục đích nói ? 
Mục đích nói 
 -> Câu trần thuật , câu nghi vấn , câu cảm thán , câu cầu khiến . 
I. C©u trÇn thuËt ®¬n lµ g × ? 
c©u trÇn thuËt ®¬n 
1. VÝ dô : ( SGK/101) 
2. NhËn xÐt . 
(1) Ch­a nghe hÕt c©u , t«i ®· hÕch 
...yễn Tuân ) 
Bài tập 1/ 101: Tìm câu trần thuật đơn trong đoạn trích dưới đây ? 
 Cho biết những câu trần thuật đơn ấy được dùng làm gì ? 
	 Ngày thứ 5 trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo , sáng sủa . (1) Từ khi có vịnh Bắc Bộ và từ khi quần đảo Cô Tô mang lấy dấu hiệu của sự sống con người thì , sau mỗi lần giông bão , bao giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy. (2) Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt , nước biển lại lam biết đậm đà hơn hét cả mọi khi , và cát lại vàng giòn hơn nữa. (3) Và nếu cá có vắng tăm biệt tích trong một ngày động bão , thì nay lưới càng thêm nặng mẽ cá giã đôi . (4) 	 
 ( Nguyễn Tuân ) 
Trả lời : Các câu trần thuật đơn 
Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong trẻo sáng sủa . 
( 2) Từ khi có vịnh bắc bộ và từ khi có quần đảo Cô Tô mang lấy 
dấu hiệu của sự sống con người thì sau mỗi lần dông bão , bao 
giờ bầu trời Cô Tô cũng trong sáng như vậy . 
( dùng để tả ) 
( dùng để nêu ý kiến nhận xét ) 
Bài tập 2/ 102: Dưới đây là một số câu mở đầu các truyện em đã học . Chúng thuộc loại câu nào và có tac dụng gì ? 
Ngày xưa , ở miền đất Lạc Việt , cứ như bây giờ là Bắc Bộ nước ta , có một vị thần thuộc nòi rồng , con trai thần Long nữ , tên là Lạc Long Quân . 
	 ( Con Rồng , cháu Tiên ) 
	b) Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ . 
	 ( Ếch ngồi đáy giếng ) 
 c) Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều . 
	 ( Vũ Trinh) 
Trả lời : Câu trần thuật đơn dùng để giới thiệu nhân vật chính . 
Bµi tËp 3 (SGK/102) C¸ch giíi thiÖu nh©n vËt chÝnh trong truyÖn sau cã gì kh¸c so víi c¸ch giíi thiÖu nh ân vật chính nªu trong bµi tËp 2 ? 
b. Hïng V­¬ng thø m­êi t¸m cã mét ng­êi con g¸i tªn lµ Mị Nương , ng­êi ® Ñp nh ­ hoa , tÝnh nÕt hiÒn dÞu . Vua cha yªu th­¬ng nµng hÕt mùc , muèn kÐn cho con mét ng­êi chång thËt xøng ®¸ ng . Mét h«m cã hai chµng trai ® Õn cÇu h«n .  ( S¬n Tinh , Thuû Tinh ) 
c©u trÇn thuËt ®¬n 
I. C©u trÇn thuËt ®¬n lµ g× ? 
II. LuyÖn tËp . 
Bài tập 2/ 102: Giới thiệu nhân vật chính 
Bài tập 1/ 101:...ần thuật đơn có từ là ” 
( SGK/ 114) 
Câu trÇn thuËt ®¬n ®­ îc dïng víi môc ® Ých hái , béc lé c¶m xóc . § óng hay sai ? 
sai 
 BÀI TẬP NHANH 
c©u trÇn thuËt ®¬n 
C©u trÇn thuËt ®¬n lµ c©u cã Ýt nhÊt 2 côm (C-V). § óng hay sai ? 
sai 
 BÀI TẬP NHANH 
c©u trÇn thuËt ®¬n 
Đúng 
Hai câu : 
1.Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều . 
2.Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ . 
Là câu trần thuật đơn dùng để giới thiệu nhân vật . Đúng hay sai ? 
 BÀI TẬP NHANH 
c©u trÇn thuËt ®¬n 
T×m c©u trÇn thuËt ®¬n trong ®o¹n trÝch sau : “ X­a , mÑ ¢u C¬ sinh ®­ îc tr¨m con. N¨m m­¬i xuèng biÓn , n¨m m­¬i lªn non.” 
X­a , mÑ ¢u C¬ sinh ®­ îc tr¨m con 
Trong c¸c c©u sau , c©u nµo kh«ng ph¶i lµ c©u trÇn thuËt ®¬n ? V× sao ? 
 1. Tre vÉn mang khóc nh¹c t©m t×nh . 
 2. Tr¨ng ® Ñp qu ¸ ! 
 3. Giã ®­a tiÕng s¸o , giã n©ng c¸nh diÒu . 
2. Tr¨ng ® Ñp qu ¸ ! 
3. Giã ®­a tiÕng s¸o , giã n©ng c¸nh diÒu . 
 BÀI TẬP NHANH 
c©u trÇn thuËt ®¬n