Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 23: Văn bản: Hoàng Lê Nhất Thống Chí (Hồi thứ 14)

 hiện lại một giai đoạn lịch sử đầy biến động của xã hội phong kiến Việt Nam cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX . 
2. Tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí. 
3. Th ể loại : Tiểu thuyết chương hồi viết theo thể Chí 
Tên tác phẩm có nghĩa là: Cuốn sách ghi chép về sự thống nhất của vưương triều nhà Lê viết theo thể chí. 
Là thể văn ghi chép lại sự vật, sự việc. Đây là thể văn vừa có tính chất văn học vừa có tính chất lịch sử. 
Tiểu thuyết chương hồi viết theo thể Chớ là gỡ ? 
Tờn tỏc phần cú nghĩa là gỡ ? 
Tác phẩm Hoàng Lê Nhất Thống Chí được coi là Tiểu thuyết lịch sử chương hồi 
Nội dung : Viết về những sự kiện lịch sử, chịu ảnh hưởng lối viết của tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc. 
Hình thức : Có kết cấu, nghệ thuật khắc họa nhân vật, cách miêu tả, tự sự lại rất đậm chất tiểu thuyết. 
Hồi thứ 14 
Ghi lại sự kiện vua Quang Trung đại phá quân Thanh vào mùa xuân năm 1789, lập nên triều đại Tây Sơn. Phản ánh bộ mặt thảm hại của bọn cướp nước và bán nước. 
Tóm tắt. 
 Quân Thanh kéo ...n Nghệ An: 
Ngày 29 tháng 12 Quang Trung đã đến địa danh nào ? ở đây Ông đã có những việc làm gì ? 
Gặp ngưười cống sĩ ở Nga Sơn hỏi việc đánh giặc. 
Kén lính ở Nghệ An và mở cuộc duyệt binh lớn. 
Sắp xếp đội ngũ và truyền cho quân sĩ ngồi nghe lệnh và dụ họ. 
Chỉ trong vòng ngày 29 Quang Trung làm đưược bao nhiêu là việc lớn. Những việc làm đó cho thấy Ông là một người luôn hành động nhưư thế nào ? 
Hành động mạnh mẽ, quyết đoán. 
LÍNH TÂY SƠN 
Quan sát lời chỉ dụ của vua Quang Trung với quân sĩ trong SGK trang 66 em thấy nội dung lời chỉ dụ nêu lên những gì ? 
Khẳng định chủ quyền đất nưước. 
Nêu lên dã tâm của giặc phưương Bắc. 
Tự hào về công lao đánh giặc ngoại xâm của cha ông. 
Tin tưưởng vào chính nghĩa của cuộc hành binh diệt Thanh và kêu gọi quân sĩ đánh giặc. 
Ra kỷ luật đối với quân sĩ. 
Từ lời dụ quân sĩ trên em thấy tài năng nào của Nguyễn Huệ được bộc lộ ? 
Tài khích lệ quân sĩ. Trí tuệ sáng suốt và nhạy bén. 
* Ngày 30 tháng 12 năm 1788 
Sau khi mở cuộc duyệt binh vào ngày 29 ở Nghệ An. Ngày hôm sau ( 30 Tết ) Quang Trung đã có quyết định gì ? 
Hạ lệnh xuất quân đến Tam Điệp . 
Mở tiệc khao quân. 
Xử trí hai tướng Sở và Lân 
Hoạch định kế sách đánh giặc và tính kế hoạch ngoại giao sau chiến tranh. 
Tại Tam Điệp, Quang Trung đã có những việc làm nào ? 
Tối 30 Tết thì lên đưường tiến quân ra Thăng Long. 
Tại Tam Điệp, Quang Trung đã xử trí 2 tướng Sở và Lân như thế nào ? Từ cách xử trí ấy nói với em về một con người có phẩm chất như thế nào ? 
Năng lực tiên đoán chính xác của một nhà quân sự có tài. 
Tầm nhìn xa trông rộng, một nhà chính trị có tư tưởng hòa bình. 
Nhạy bén, sáng suốt, độ lượng và công minh trong việc xét đoán bề tôi. 
Việc Quang Trung nói với tướng sĩ về kế hoạch ngoại giao với nhà Thanh sau chiến tranh cho thấy đây là một vị vua có tấm nhìn và tư tưởng như thế nào ? 
Hành động mở tiệc khao quân, cho quân ăn Tết trước và tối 30 Tết lập tức lên đường cùng lời hứa hẹn đón năm mới ở Thăng Long vào ngày mùng 7 T...ờu căng, chủ quan, chỉ lo ăn chơi. 
 - Khi quõn Tõy Sơn đến, tướng Tụn Sĩ Nghị và binh lớnh bỏ chạy hoảng loạn.Sầm Nghi Đống thắt cổ tự vẫn 
→ Sự thất bại thảm hại. 
b, Bọn vua tụi bỏn nước : 
- Hỡnh ảnh vua quan Lờ Chiờu Thống đớn hốn, nhục nhó, số phận gắn chặt với bọn giặc xõm lược 
→ Nhục nhó. 
3. í nghĩa văn bản:  
 Văn bản ghi lại hiện thực lịch sử hào hựng của dõn tộc ta và hỡnh ảnh người anh hựng Nguyễn Huệ trong chiến thắng mựa xuõn năm Kỉ Dậu ( 1789) 
1753  –  1792 
III. Tổng kết : Ghi nhớ: sgk/72 
 1. Nội dung: Ca ngợi vị vua anh hựng Nguyễn Huệ và tố cỏo bố lũ bỏn nước vua tụi nhà Lờ. 
 2. Nghệ thuật: Giọng kể sụi nổi, tự hào 
I V. LUYỆN TẬP : 
 Viết đọan văn nờu cảm nghĩ của em về người anh hựng Nguyễn Huệ - Quang Trung trong chiến cụng thần tốc đại phỏ quõn Thanh từ tối 30 đến mồng 5 tết Kỉ Dậu (1789) 
Bài 1 
củng cố 
Theo em, có thể gọi Hoàng Lê Nhất Thống Chí là cuốn tiểu thuyết lịch sử vì những lý do nào trong các lý do sau ? 
C. Vì các nhân vật lịch sử nổi lên trong tác phẩm như là những hình tượng văn học sinh động. 
A. Vì truyện này liên quan đến sự thật lịch sử. 
B. Vì sự thật lịch sử được ghi chép dưới hình thức tiểu thuyết. 
D. Vì đã tạo dựng được hình ảnh người anh hùng Quang Trung rất khác thường. 
E. Vì là một tác phẩm hay. 
A. Vì truyện này liên quan đến sự thật lịch sử. 
B. Vì sự thật lịch sử được ghi chép dưới hình thức tiểu thuyết. 
C. Vì các nhân vật lịch sử nổi lên trong tác phẩm như là những hình tượng văn học sinh động. 
Qua phần I em cảm nhận được điều gì từ ngưười anh hùng Quang Trung ? 
Bài 2