Bài giảng Ngữ văn Lớp 7 - Bài 19: Rút gọn câu - Trần Ngọc Nhi

SGK) 
1. a) Học ăn, học nói, học gói, học mở. 
 ( Tục ngữ ) 
 b) Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở. 
RÚT GỌN CÂU 
I. Thế nào là rút gọn câu ? 
* Nhận xét : 
1. Ví dụ : (SGK) 
1. Câu a vắng chủ ngữ.Câu b có chủ ngữ. 
3. Đây là câu tục ngữ đưa ra lời khuyên chung cho mọi người . 
2. Từ ngữ làm chủ ngữ: chúng ta, 
người Việt Nam . 
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người. 
(Nguyễn Công Hoan ) 
b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ? 
 - Ngày mai. 
4. 
+ Câu a lược bỏ vị ngữ. 
+ Câu b lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ. 
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người 
b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ? 
 - Ngày mai 
đuổi theo nó . 
mình đi Hà Nội. 
RÚT GỌN CÂU 
I. Thế nào là rút gọn câu ? 
* Nhận xét : 
1. Ví dụ :(SGK) 
4. 
+ Câu a lược bỏ vị ngữ. 
+ Câu b lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ. 
=> Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh,vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước. 
 * Ghi nhớ: (SGK/15) 
2. Ghi nhớ: ...ào của câu được rút gọn? 
Rút gọn câu như vậy để làm gì? 
A. Người ta là hoa đất. 
B. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. 
C. Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng. 
D. Tấc đất tấc vàng. 
Rút gọn chủ ngữ. 
Ngụ ý nói chung mọi người. 
Bài 2/16 : T ìm câu rút gọn, khôi phục thành phần bị rút gọn. Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy ? 
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà, 
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa. 
Lom khom dưới núi, tiều vài chú, 
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà. 
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc, 
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia. 
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, 
Một mảnh tình riêng, ta với ta. 
( Bà Huyện Thanh Quan ) 
Tôi  Thấy  Thấy  Thấy  Tôi  Tôi  Tôi Chỉ thấy 
Nhóm 1,2 làm bài tập 3/17 
Nhóm 3,4, làm bài tập 4/18 
Th ảo luận: 2 phút 
§Ó tr¸nh lÆp tõ; th¬, ca dao th­êng chuéng c¸ch diÔn ®¹t sóc tÝch, v¶ l¹i sè ch÷ trong c©u bÞ h¹n chÕ. 
Bài 3/17: 
Cậu bé và người khách trong câu chuyện hiểu lầm nhau bởi vì câu bé khi trả lời người khách, đã 3 lần dùng câu rút gọn khiến người khách hiểu sai ý nghĩa. 
Mất rồi. ( ý cậu bé: Tờ giấy mất rồi. 
 Người khách hiểu: Bố cậu bé mất rồi.) 
- Thưatối hôm qua. 
 ( ý cậu bé: Tờ giấy mất tối hôm qua. 
 Người khách hiểu: Bố cậu bé mất tối hôm qua.) 
-Cháy ạ. 
 (ý cậu bé: Tờ giấy mất vì cháy. 
 Người khách hiểu: Bố cậu bé mất vì cháy .) 
Bài học: Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn vì dùng không đúng có thể gây hiểu lầm. 
Bài 4/18 
-Việc dùng câu rút gọn của anh chàng phàm ăn đều có tác dụng gây cười và phê phán. 
- Vì rút gọn đến mức tối đa, không thể hiểu được và rất thô lỗ. 
Về nhà 
- Học bài và làm bài tập. 
- Chuẩn bị: Câu đặc biệt.