Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 115+116, Bài 23: Mùa xuân nho nhỏ

ô qua ñôøi. 
 - Theå thô : 5 chöõ 
Baøi thô ñöôïc laøm theo theå gì ? 
Baøi thô naêm chöõ, nhòp 2/3 hoaëc 3/2, khoå 1 ñoïc gioïng roän raøng töôi vui, khoå 2 gioïng soâi noåi chuù yù caùc töø laùy, caùc khoå coøn laïi ñoïc gioïng nheï nhaøng saâu laéng. 
(*.SGK/56-57) 
Vaên baûn: MUØA XUAÂN NHO NHOÛ 
Moïc giöõa doøng soâng xanh 
Moät boâng hoa tím bieác 
Ôi con chim chieàn chieän 
Hoùt chi maø vang trôøi 
Töøng gioït long lanh rôi 
Toâi ñöa tay toâi höùng. 
Muøa xuaân ngöôøi caàm suùng 
Loäc giaét ñaày quanh löng 
Muøa xuaân ngöôøi ra ñoàng 
Loäc traûi daøi nöông maï 
Taát caû nhö hoái haû 
Taát caû nhö xoân xao 
Ñaát nöôùc boán nghìn naêm 
Vaát vaû vaø gian lao 
Ñaát nöôùc nhö vì sao 
Cöù ñi leân phía tröôùc. 
Ta laøm con chim hoùt 
Ta laøm moät caønh hoa 
Ta nhaäp vaøo hoøa ca 
Moät noát traàm xao xuyeán. 
Moät muøa xuaân nho nhoû 
Laëng leõ daâng cho ñôøi 
Duø laø tuoåi hai möôi 
Duø laø khi toùc baïc. 
Muøa xuaân - ta xin haùt 
Caâu Nam ai, Nam bình 
...a tím bieác 
Ôi con chim chieàn chieän 
Hoùt chi maø vang trôøi 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 Soâng xanh 
 hoa tím bieác 
 chim hoùt vang 
} 
tính töø chæ möùc ñoä, 
ñaûo ngöõ (moïc) 
 Thieân nhieân ñaày söùc soáng vaø töôi vui roän raõ trong khoâng gian cao roäng, bao la. 
Töøng gioït long lanh rôi 
Toâi ñöa tay toâi höùng. 
 Trong hai caâu thô “Töøng gioït long lanh rôi / Toâi ñöa tay toâi höùng”, 
 Theo em laø gioït gì rôi ? Taùc giaû ñaõ söû duïng tu töø gì ? 
 - “Töøng gioït  rôi  höùng ”: AÅn duï chuyeån ñoåi caûm giaùc. 
Qua ñoù theå hieän caûm xuùc cuûa nhaø thô khi ñaát trôøi vaøo xuaân nhö theá naøo ? 
 Caûm xuùc say söa, ngaát ngaây cuûa nhaø thô tröôùc caûnh ñaát trôøi vaøo xuaân. 
Qua caûnh vaät thieân nhieân töôi ñeïp ñöôïc nhaø thô veõ ra, em coù suy nghó gì veà moâi tröôøng hieän nay ? 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 2. Muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc (khoå 2-3 ) : 
Muøa xuaân ngöôøi caàm suùng 
Loäc giaét ñaày quanh löng 
Muøa xuaân ngöôøi ra ñoàng 
Loäc traûi daøi nöông maï 
Taát caû nhö hoái haû 
Taát caû nhö xoân xao 
 Ñaát nöôùc boán nghìn naêm 
 Vaát vaû vaø gian lao 
 Ñaát nöôùc nhö vì sao 
 Cöù ñi leân phía tröôùc. 
Caûm nhaän veà muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc, nhaø thô lieân heä ñeán nhöõng ñoái töôïng naøo? 
 Ngöôøi caàm suùng 
- Ngöôøi ra ñoàng 
Vì sao nhaø thô lieân heä tôùi hai ñoái töôïng naøy? 
 Chieán ñaáu. 
 Lao ñoäng. 
Hình aûnh naøo gaén lieàn vôùi ngöôøi caàm suùng, ngöôøi ra ñoàng ? 
Töø “ Loäc ” trong hai caâu thô coù nghóa laø gì ? 
Caùc töø laùy (hoái haû, xoân xao) theå hieän ñieàu gì ? 
- Taát caû  hoái haû  xoân xao. 
 Ñieäp ngöõ, aån duï, töø laùy gôïi caûm: Söùc soáng trong chieán ñaáu vaø lao ñoäng ñeå baûo veä vaø xaây döïng ñaát nöôùc vôùi khí theá khaån tröông, naùo nöùc. 
} 
Loäc 
(söùc soáng) 
Muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc ñöôïc theå hieän ...heä thuaät naøo? Em coù nhaän xeùt gì veà caùc hình aûnh ñoù? 
 Khaùt voïng khieâm toán, chaân thaønh vôùi mong öôùc ñöôïc soáng ñeïp coù yù nghóa, ñöôïc coáng hieán cho ñaát nöôùc, cho cuoäc ñôøi cuûa nhaø thô. 
Qua nhöõng hình aûnh chieáu öùng vôùi khoå thô 1, hình aûnh “Moät muøa xuaân nho nhoû” mang yù nghóa gì? Noù theå hieän taâm nguyeän gì cuûa nhaø thô ? 
Töø laùy “laëng leõ” vaø ñieäp ngöõ “ Duø laø” coøn cho ta thaáy ñieàu gì nôi nhaø thô? 
Toâi: 
Caûm xuùc cuûa caù nhaân tröôùc muøa xuaân thieân nhieân 
Ta: 
Vöøa laø soá ít, vöøa laø soá nhieàu. Öôùc nguyeän cuûa taùc giaû cuõng laø öôùc nguyeän chung cuûa moïi ngöôøi. 
Nhaân vaät tröõ tình 
Muøa xuaân nho nhoû: 
Muøa xuaân beù nhoû cuûa caù nhaân goùp phaàn laøm neân muøa xuaân roäng lôùn cuûa cuoäc ñơøi. Ñoù laø quan nieäm: soáng laø ñeå coáng hieán, ñeå hieán daâng Khaùt voïng cuûa caû moät thôøi ñaïi 
Taïi sao trong khoå thô 1 nhaø thô xöng laø “Toâi” , nhöng ôû khoå thô 4 laïi xöng “Ta” ? Söï thay ñoåi naøy theo em coù taùc duïng gì ? 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 2. Muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc (khoå 2-3 ) : 
 3. Taâm nguyeän cuûa nhaø thô (khoå 4-5) : 
Muøa xuaân - ta xin haùt 
Caâu Nam ai, Nam bình 
Nöôùc non ngaøn daëm mình 
Nöôùc non ngaøn daëm tình 
Nhòp phaùch tieàn ñaát Hueá. 
 4. Lôøi ngôïi ca queâ höông, ñaát nöôùc (khoå 6) : 
Tình caûm cuûa nhaø thô vaø hình aûnh queâ höông xöù Hueá ñöôïc theå hieän qua caùc chi tieát naøo ? 
- Ta xin haùt 
Nam ai 
Nam bình 
Neâu caùc bieän phaùp ngheä thuaät ñöôïc duøng trong khoå thô cuoái vaø cho bieát taùc duïng cuûa chuùng. 
- Laëp caáu truùc, vaàn baèng (bình, mình, tình). 
 Tình caûm thieát tha, trìu meán 
II. ÑOÏC- HIEÅU VAÊN BAÛN : 
 1. Muøa xuaân cuûa ñaát trôøi, thieân nhieân (khoå1 ) : 
I. TÌM HIEÅU CHUNG : 
1. Taùc giaû : 
2. Taùc phaåm : 
 2. Muøa xuaân cuûa ñaát nöôùc (khoå 2-3 ) : 
 3. Taâm ng