Ôn học sinh giỏi Sinh Lớp 9

                        Ab                              aB
F1: AaBb -> tất cả đều thân cao, hạt vàng.
- Sơ đồ lai 2:    
P: (thân cao, hạt xanh) Aabb              x          aaBB (thân thấp, hạt vàng)
G:                              Ab : ab                          aB
F1: AaBb : aaBb
+ KG: 1AaBb : 1aaBb
+ KH: 1thân cao, hạt vàng: 1 thân thấp, hạt vàng.
- Sơ đồ lai 3:    
P: (thân cao, hạt xanh) AAbb             x          aaBb (thân thấp, hạt vàng)
G:                                 Ab                           ab : aB
F1: Aabb : AaBb
+ KG: 1Aabb : 1aaBb
+ KH: 1 thân cao, hạt xanh: 1 thân thấp, hạt vàng.
- Sơ đồ lai 4:    
 P: (thân cao, hạt xanh) Aabb              x          aaBb (thân thấp, hạt vàng)
G:                               Ab : ab                       aB : ab
F1: AaBb : Aabb: aaBb : aabb
+ KG: 1AaBb : 1Aabb: 1aaBb : 1aabb 
+ KH: 1thân cao, hạt vàng: 1thân cao, hạt xanh : 1 thân thấp, hạt vàng : 1 thân thấp, hạt xanh.
b. Cây thân cao, hạt vàng giao ph...rường hợp 2: 
PT/C: (lông đen, đuôi dài) AAbb              x          aaBB(lông nâu, đuôi ngắn)
GP:                                 Ab                               aB
F1: AaBb -> 100% lông đen, đuôi ngắn.
F1xF1: (lông đen, đuôi ngắn) AaBb     x          AaBb (lông đen, đuôi ngắn)
GF1:                             AB: Ab:aB:ab         AB: Ab:aB:ab
AB
Ab
aB
ab
AB
AABB
AABb
AaBB
AaBb
Ab
AABb
AAbb
AaBb
Aabb
aB
AaBB
AaBb
aaBB
aaBb
ab
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
         F2:
Kết quả:
+ KG: 9A-B- : 3A-bb : 3aaB- : 1aabb
+ KH: 9 lông đen, đuôi ngắn : 3 lông đen, đuôi dài : 3 lông nâu, đuôi ngắn : 1 lông nâu, đuôi dài.
b. Kết quả lai phân tích F1:
            P: (lông đen, đuôi ngắn) AaBb           x          aabb (lông nâu, đuôi dài)
            G:             AB:Ab:aB:ab                  ab
            Fb:
AB
Ab
aB
ab
ab
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
Kết quả:
+ KG: 1AaBb : 1Aabb : 1aaBb : 1aabb
+ KH: 1 lông đen, đuôi ngắn : 1 lông đen, đuôi dài : 1 lông nâu, đuôi ngắn : 1 lông nâu, đuôi dài.
B. BÀI TOÁN NGHỊCH: Cho biết tỉ lệ KG, KH của F -> Xác định KG, KH của P
Phương pháp giải:
- Xác định tỉ lệ KH của F.
- Phân tích kết quả từng cặp tính trạng ở con lai. Dựa vào tỉ lệ tính trạng của F => KG của P về cặp tính trạng đang xét=> KH của P.
+ Tỉ lệ F1 = 3:1 => cả 2 cơ thể P đều có KG dị hợp về cặp tính trạng đang xét, tính trội hoàn toàn.
+ Tỉ lệ F1 = 1:2:1 => cả 2 cơ thể P đều có KG dị hợp về cặp tính trạng đang xét, tính trội không hoàn toàn.
+ F1 đồng tính trội => ít nhất 1 cơ thể P đồng hợp trội; F1 đồng tính lặn => cả 2 cơ thể P đều đồng hợp lặn.
+ Tỉ lệ F1 = 1:1 => 1 cơ thể P có KG dị hợp, cơ thể P còn lại có KG đồng hợp lặn về cặp tính trạng đang xét.
- Xét chung 2 cặp tính trạng => KG ở hai cặp tính trạng của bố mẹ.
- Lập sơ đồ lai minh họa.
Lưu ý: Để biết 2 cặp gen có phân li độc lập dựa vào:  
+ Đề bài cho sẵn.
+ Tỉ lệ phân li độc lập của thí nghiệm MenĐen: 9:3:3:1
+ Cho biết mỗi gen qui định... Aabb (thân cao, hạt gạo trong)
- Sơ đồ lai minh họa:
P: (thân cao, hạt gạo đục) AaBb         x      Aabb (thân cao, hạt gạo trong)
GP:                           AB: Ab: aB:ab          Ab:ab
F1:
AB
Ab
aB
ab
Ab
AABb
AAbb
AaBb
Aabb
ab
AaBb
Aabb
aaBb
aabb
Kết quả:
+ KG: 3A-B- : 3A-bb : 1aaBb : 1aabb
+ KH:  3 thân cao, hạt gạo đục : 3 thân cao, hạt gạo trong : 1 thân thấp, hạt gạo đục : 1 thân thấp, hạt gạo trong.
Bài tập 2: Cho giao phấn giữa hai cây thuần chủng thu được F1 đồng loạt có KH giống nhau. Tiếp tục cho F1 giao phấn với nhau, F2 thu được kết quả như sau: 360 cây quả đỏ, chín sớm : 120 cây có quả đỏ, chín muộn : 123 cây có quả vàng, chín sớm : 41 cây có quả vàng, chín muộn.
a. Hãy xác định tính trạng trội, lặn và qui ước gen cho mỗi cặp tính trạng nói trên?
b. Lập sơ đồ lai từ P -> F2?
Giải
a. 
- Xét tỉ lệ từng cặp tính trạng:
+ Về tính trạng màu sắc quả:
quả đỏ: quả vàng = (120+360) : (123+41) ≈ 3:1
F1 có tỉ lệ của qui luật phân li => Quả đỏ là tính trạng trội hoàn toàn so với quả vàng. Qui ước: A: quả đỏ; a: quả vàng => cả 2 cây P đều mang kiểu gen dị hợp: Aa x Aa
+ Về tính trạng thời gian chín của quả:
          Chín sớm: Chín muộn = (360+123) : (120+41) ≈ 3:1
F1 có tỉ lệ của qui luật phân li => chín sớm là tính trạng trội hoàn toàn so với chín muộn. Qui ước: B: chín sớm; b: chín muộn => cả 2 cây P đều mang kiểu gen dị hợp: Bb x Bb 
b. 
- Xét tỉ lệ KH của F1:
F2: 360 quả đỏ, chín sớm: 120 quả đỏ, chín muộn: 123 quả vàng, chín sớm: 41 quả vàng, chín muộn ≈ 9 quả đỏ, chín sớm: 3 quả đỏ, chín muộn: 3 quả vàng, chín sớm: 1 quả vàng, chín muộn.
- Xét chung 2 cặp tính trạng:
(3 quả đỏ: 1 quả vàng) x (3 chín sớm: 1 chín muộn) = 9 quả đỏ, chín sớm: 3 quả đỏ, chín muộn : 3 quả vàng, chín sớm: 1 quả vàng, chín muộn =F2
=> Vậy 2 cặp tính trạng trên di truyền phân li độc lập.
            Tổ hợp 2 cặp tính trạng, ta suy ra:
            + F1: AaBb (quả đỏ, chín sớm) x AaBb (quả đỏ, chín muộn)
            + P th