Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp rèn kỹ năng viết đoạn văn ngắn đạt hiệu quả cho học sinh Lớp 2, 3
Ở bậc Tiểu học, môn Tiếng Việt (TV) có ý nghĩa đặt biệt quan trọng đối với học sinh, giúp các em phát triển toàn diện hình thành những cơ sở thế giới khoa học. Phân môn TLV trong môn TV hội tụ đủ 4 kỹ năng cơ bản: nghe, nói, đọc, viết. Đối với HS lớp 2 -3 thì đây là một phân môn khó. Bởi ở lứa tuổi của các em, đang ở bước đầu rèn nói và viết từ, câu, đoạn, vốn kiến thức và hiểu biết còn hạn hẹp.
Phân môn Tập làm văn ở Tiểu học có nhiệm vụ rất quan trọng là rèn kỹ năng nói và viết, góp phần hình thành, phát triển nhân cách của trẻ và những kiến thức cơ bản trong đời sống hằng ngày. Trong chương trình Tập làm văn lớp 2-3, ngay từ đầu năm học, các em đựơc làm quen với đoạn văn và được rèn kỹ năng viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu ( lớp 2) rồi 5 đến 7 câu ( lớp 3). Trong quá trình làm bài, tôi nhận thấy các em còn lúng túng, nhiều học sinh làm bài chưa đạt yêu cầu. Các em chưa biết viết 1 câu hoàn chỉnh, thường lặp lại câu đã viết, dùng từ sai, có em viết không đúng yêu cầu của đề bài hoặc có những bài làm đảm bảo về số câu nhưng viết không đủ ý. Mục đích của việc dạy Văn phải là khuyến khích và huấn luyện con người khả năng cảm thụ, tự do bộc lộ suy nghĩ, biểu cảm, kỹ năng sống, biết yêu thương, có trách nhiệm và gắn kết với cộng đồng.”
Vậy làm thế nào để giúp các em thực hiện được mục tiêu đã đề ra? Giáo viên tổ chuyên môn 2-3 luôn cố gắng để tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh của lớp mình. Chính vì thế mà tổ chọn nghiên cứu và thực hiện bài trao đổi: "Biện pháp rèn kỹ năng viết đoạn văn ngắn đạt hiệu quả cho học sinh lớp 2,3” để tháo gỡ những vướng mắc cùng đồng nghiệp trong giảng dạy.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp rèn kỹ năng viết đoạn văn ngắn đạt hiệu quả cho học sinh Lớp 2, 3
chưa biết viết 1 câu hoàn chỉnh, thường lặp lại câu đã viết, dùng từ sai, có em viết không đúng yêu cầu của đề bài hoặc có những bài làm đảm bảo về số câu nhưng viết không đủ ý. Mục đích của việc dạy Văn phải là khuyến khích và huấn luyện con người khả năng cảm thụ, tự do bộc lộ suy nghĩ, biểu cảm, kỹ năng sống, biết yêu thương, có trách nhiệm và gắn kết với cộng đồng.” Vậy làm thế nào để giúp các em thực hiện được mục tiêu đã đề ra? Giáo viên tổ chuyên môn 2-3 luôn cố gắng để tìm ra những giải pháp nâng cao chất lượng học tập cho học sinh của lớp mình. Chính vì thế mà tổ chọn nghiên cứu và thực hiện bài trao đổi: "Biện pháp rèn kỹ năng viết đoạn văn ngắn đạt hiệu quả cho học sinh lớp 2,3” để tháo gỡ những vướng mắc cùng đồng nghiệp trong giảng dạy. II. Mục đích chuyên đề: - GiúpHS khắc phục được những hạn chế về cách viết 1 đoạn văn ngắn theo lối truyền đạt cũ. - Góp phần đổi mới về cách dạy của giáo viên và việc học của HS về phân môn TLV lớp 2-3 hiện nay. Qua đó bồi dưỡng lòn...uyết, ngữ pháp, các khái niệm từ và câu được hình thành thông qua thực hành luyện tập. Chính vì vậy, việc tăng cường sử dụng phương pháp phân tích ngôn ngữ rất cần thiết trong giờ học Tập làm văn. Sử dụng phương pháp này để có cơ sở giúp học sinh nhận ra cấu tạo câu, nhằm giúp các em viết câu đúng, đủ bộ phận, diễn đạt ý rõ ràng, dễ hiểu. Ví dụ: Dựa vào các mẫu câu được học trong phân môn Luyện từ và câu: “ Ai – là gì?”, “ Ai – làm gì?”, “ Ai – như thế nào?”, hướng dẫn HS nhận biết những vấn đề sau: - Câu văn của em viết ra đã đủ hai bộ phận chưa: Bộ phận trả lời cho câu hỏi Ai?( hoặc Cái gì?/ Con gì)?, bộ phận trả lời cho câu hỏi Là gì (hoặc Làm gì?/ Như thế nào? ( Đó chính là đảm bảo về hình thức cấu tạo). - Người đọc, người nghe có hiểu nội dung chưa? (Đảm bảo về mặt nghĩa) Trên cơ sở đó, hướng dẫn học sinh viết dấu chấm câu phù hợp khi hết câu. Mỗi tiết học có kiến thức liên quan, đều gợi mở cho HS tự khắc sâu kiến thức về các mẫu câu và nhắc HS áp dụng khi giao tiếp ở gia đình, trong trường học và nơi công cộng. Khi giao tiếp các em phải nói 1 câu rõ ràng cho người nghe hiểu được ý mình muốn nói. c) Phương pháp sử dụng từ ngữ trong câu Các em mới ở lớp 1 lên, có một số em nói chưa rõ, thậm chí còn nói chớt, nói ngọng, chưa biết cách dùng từ để thể hiện ý của mình nên việc sử dụng từ ngữ trong bài tập làm văn còn nhiều hạn chế. Hầu hết học sinh sử dụng từ ngữ chưa phù hợp, chưa chính xác. Vì vậy, giáo viên cần cung cấp, giúp các em lựa chọn, phân tích để sử dụng từ ngữ cho hợp lý. Bên cạnh đó, giáo viên cũng cần giới thiệu, cung cấp thêm các từ đồng nghĩa phù hợp với bài văn. Ví dụ: Khi viết đoạn văn kể về người thân thì HS sẽ có nhiều bài làm khác nhau, Giáo viên cần giúp học sinh chọn lựa từ ngữ cho phù hợp. Khi kể về bố là thầy giáo thì từ ngữ sử dụng phải khác với bài viết bố là bộ đội; viết về tình cảm của em đối với với cha mẹ, ông bà thì từ dùng phải khác với viết về tình cảm của mình đối với bạn bè; viết về cảnh biển buổi sáng có thể dùng...úp học sinh nắm được trình tự các bước khi viết một đoạn văn GV cần hướng dẫn HS thực hiện như sau: Viết câu mở đầu: Giới thiệu đối tượng cần viết. ( Có thể diễn đạt bằng một câu ) Phát triển đoạn văn : Kể về đối tượng: Có thể dựa theo gợi ý , mỗi gợi ý có thể diễn đạt 2,3 câu tùy theo năng lực học sinh. Câu kết thúc: Có thể viết một câu thường là nói về tình cảm, suy nghĩ , mong ước của em về đối tượng được nêu trong bài hoặc nêu ý nghĩa, ích lợi của đối tượng đó đối với cuộc sống, với mọi người. Ví dụ Viết về một con vật: - Con vật em định kể là con vật gì? - Nó sống ở đâu? Hình dáng nó như thế nào? - Hoạt động của nó có gì nổi bật? - Vì sao em thích con vật đó? Câu mở đầu: Giới thiệu chim cánh cụt Trong thế giới loài chim, em thích nhất là chim cánh cụt. Phát triển: Kể về chim cánh cụt Cánh cụt sống ở những nơi lạnh giá, đầy băng tuyết. Nó có đôi cánh giống như hai mái chèo. Dáng đi của nó lũn chũn, trông rất buồn cười. Là một loài chim rất dễ thương nhưng em chẳng thấy nó bay bao giờ. Thế nhưng nó lặn sâu dưới nước để bắt cá rất giỏi. Câu kết thúc: Tình cảm của em đối với loài chim này Em thích chim cánh cụt vì chúng là những con vật hiền lành, dễ thương. c. Chú trọng lồng ghép kiến thức giữa các phân môn Tiếng Việt Để các em có thể làm được một bài văn tốt, các em phải có vốn từ ngữ phong phú. Mà vốn từ đó, có em tích lũy khá nhiều nhưng chưa biết vận dụng. Có em thì có rất ít hoặc chưa hề có. Bởi vậy, giáo viên chính là người cung cấp. Mà cung cấp ở đâu? Ở trong các bài tập đọc có khá nhiều. Mỗi chủ đề của môn Tiếng Việt thì môn tập đọc đều có những bài văn, bài thơ nói về chủ để đó. Trong quá trình giảng dạy Gv cần chú ý đến những bài tập đọc có liên quan đến tiết tập làm văn, yêu cầu HS gạch chân hoặc viết ra giấy. Từ đó học sinh có thể rút ra những câu văn hay, từ ngữ đẹp và ghi nhớ sau này vận dụng. Hoặc trong các tiết dạy TNXH các em được trực tiếp quan sát các con vật và có từ ngữ về đặc điểm của chúng, GV yêu cầu các em trình bày c
File đính kèm:
- sang_kien_kinh_nghiem_bien_phap_ren_ky_nang_viet_doan_van_ng.doc