Sáng kiến kinh nghiệm Nââng cao chất lượng dạy học bảng cộng có nhớ cho học sinh Lớp 2

Nếu học tốt môn Toán học sinh sẽ có cơ sở để học tốt các môn học khác Học môn Toán các em được tư duy nhiều: so sánh,lựa chọn, phân tích, tổng hợp, trừu tượng hóa, khái quát hóa, phát triển trí tưởng tưởng trong học tập và trong đời sống. 
	Trong chương trình Toán 2 có nhiều dạng toán, đối với học sinh tiếp thu nhanh thì việc dạy học Toán không khó, còn đối với học sinh yếu chậm tiếp thu thì rất khó khăn, phần lớn các em còn hạn chế về cách ghi nhớ bảng cộng, trừ có nhớ và kĩ năng tính nhẩm chậm.
 Chính vì những lí do nêu trên mà tổ tôi đã chọn chuyên đề :“ Nâng cao chất lượng dạy học bảng cộng có nhớ cho HS lớp 2”.
II. Mục đích của chuyên đề:
Góp phần giúp học sinh biết lập, ghi nhớ nhanh bảng cộng có nhớ và có kĩ năng tính nhẩm tốt, chính xác.
Giúp giáo viên có được kiến thức, phương pháp dạy hình thành bảng cộng có nhớ cho HS và vận dụng kỹ năng tính toán đúng, biết làm theo cách thuận tiện nhất.
III. Nội dung chuyên đề 
1. Thực trạng:	
a, Về phía học sinh:
	 Trình độ nhận ...cộng, trừ có nhớ trong phạm vi 100, khuyến khích học sinh tìm ra kết quả bằng nhiều cách. Đồng thời hình thành và rèn cho học sinh các kĩ năng thực hành về cộng trừ, đặc biệt là kĩ năng tính và giải quyết vấn đề thông qua cách cộng, trừ nhẩm. Với cách cộng, trừ nhẩm giúp học sinh khắc sâu kiến thức thấy được sự đa dạngvà phong phú của các bài tập, từ đó tập cho học sinh thói quen khai thác nội dung tiềm ẩn trong từng bài tập, lựa chọn cách giải tốt nhất cho bài làm của mình, vận dụng ngay cách cộng, trừ nhẩm của tiết học trước trong các tiết dạy tiếp sau, vận dụng trong đời sống một cách chủ động, linh hoạt và sáng tạo.
Khi dạy học sinh hình thành các bảng cộng ( trừ) có nhớ hay rèn kĩ năng tính toán cộng, trừ có nhớ trong phạm vi 100 cho học sinh lớp 2 chúng ta nên yêu cầu học sinh thực hiện bằng nhiều cách trong đó có cần vận dụng kiến thức đã biết, đã học từ lớp dưới, từ các bài học trước làm căn cứ để tìm nhanh ra kết quả. Các bước được tiến hành như sau: 
a – Bảng cộng 9:
* Bài 9 cộng với một số : 9+5
- Học sinh thực hiện tính 9+5 bằng các thao tác trên que tính, có thể trả lời theo nhiều cách để tìm ra kết quả 9+5 = 14
- Đặt tính rồi tính 
 9
+5
14 
- Học sinh nắm được thuật tính 
- Dựa vào hình vẽ sgk (Trang 15) khuyến khích học sinh tìm ra cách làm nhanh nhất: “ tách 1 ở số sau để có 9 cộng với 1 bằng10 , lấy 10 cộng với phần còn lại của số sau”. Cách thực hiện này yêu cầu học sinh phải huy động các kiến thức đã học ở lớp 1 (5 gồm 1 và 4, 9 + 1 = 10, 10 + 4 = 14) để tự phát hiện nội dung mới và chuẩn bị cơ sở cho việc lập bảng cộng có nhớ.
Lập bảng cộng dạng 9 cộng với một số và học thuộc chẳng hạn:
9 + 2 =
9 + 3 =
9 + 4 =
...
9 + 9 =
* Cách 1:
Học sinh tự tìm ra kết quả bằng các thao tác trên que tính: có 9 que tính đếm thêm để tìm kết quả hoặc gộp lại rồi đếm tất cả.
* Cách 2: Tách 1 ở số kia, bù với 9 được 10, rồi cộng 10 với phần còn lại của số đó.
Cho học sinh nhận xét về các phép tính ? ( Số hạng thứ nhất của các phép tính đều là 9 ...tổng không thay đổi) ta có 3 + 9 = 12
Bài tập 3 Tính (Trang 15)
9 + 6 + 3 = 
9 + 9 + 1 = 
9 + 4 + 2 = 
9 + 5 + 3 =
Giáo viên yêu cầu học sinh chọn phương pháp giải, chẳng hạn : 
 9 + 9 + 1 = 18 + 1 = 19
Hay 9 + 9 + 1 = 9 +1 + 9 = 19
-> Khi học sinh tự lập được bảng cộng 9 ( 9 cộng với 1 số) và ghi nhớ tốt, các em sẽ vận dụng để tính toán nhanh trong các bài sau dạng: 29 + 5 và 49 + 25.
* Bài 29 + 5 
Cách 1 (SGK) 29 +5 =?
 29	*9 cộng 5 bằng 14, viết 4 nhớ 1
+ 5	*2 thêm 1 bằng 3, viết 3.
 34
Cách 2 : Vận dụng cách tính nhẩm của bài 9 + 5 các em có thể tính như sau: 
 29 +5 = 29 + 1 + 4 = 30 + 4 = 34
* Bài 49 +25
Cách 1 (SGK) 49 +25 =
 49	* 9 cộng 5 bằng 14, viết 4 nhớ 1.
+25	*4 cộng 2 bằng 6, thêm 1 bằng 7, viết 7.
 74
Cách 2 : Tính nhẩm: 49 + 25 = 49 + 1 + 24 = 50 + 24 = 74
* Các bảng cộng 8, cộng 7, cộng 6 dạng : 8 + 5 ; 7 + 5 ; 6 + 5 ; 
Thực hiện tương tự như cách tính trên.
b – Bảng cộng 8:
Bài 8 cộng với một số : 8+5
* Bài 8 cộng với một số : 8+5
- Học sinh thực hiện tính 8+5 bằng các thao tác trên que tính, có thể trả lời theo nhiều cách để tìm ra kết quả 8+5 = 14
- Đặt tính rồi tính 
 8
+5
13 
- Học sinh nắm được thuật tính 
- Dựa vào hình vẽ sgk khuyến khích học sinh tìm ra cách làm nhanh nhất: “ tách 2 ở số sau để có 8cộng với 2 bằng10 , lấy 10 cộng với phần còn lại của số sau”. Cách thực hiện này yêu cầu học sinh phải huy động các kiến thức đã học ở lớp 1 (5 gồm 2 và 3, 8 + 2 = 10, 10 + 3 = 13) để tự phát hiện nội dung mới và chuẩn bị cơ sở cho việc lập bảng cộng có nhớ.
Lập bảng cộng dạng 8 cộng với một số và học thuộc chẳng hạn:
8 + 3 =
8 + 4 =
8 + 5 =
...
8 + 9 =
* Cách 1:
Học sinh tự tìm ra kết quả bằng các thao tác trên que tính: có 8 que tính đếm thêm để tìm kết quả hoặc gộp lại rồi đếm tất cả.
* Cách 2: Tách 2 ở số kia, bù với 8 được 10, rồi cộng 10 với phần còn lại của số đó.
Cho học sinh nhận xét về các phép tính ? ( Số hạng thứ nhất của các phép tính đều là 8 ) khi cộng 8 với một số tách 2 ở số sau để