SKKN Tự tạo mô hình ADN áp dụng vào dạy Chương III: ADN và Gen - Sinh học 9

là một trong những kiến thức mới và trừu tượng với học sinh lớp 9
 - Ưu điểm: 
+ Trong chương III: ADN và gen, học sinh được tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của ADN, được thực hành lắp ráp mô hình cấu trúc không gian một chu kì xoắn ADN. Những kiến thức về ADN sách giáo khoa viết tương đối rõ ràng, đầy đủ.
+ Kho tư liệu nhà trường có trang bị tranh ảnh và mô hình ADN phục vụ cho việc dạy và học.
- Hạn chế của giải pháp đã và đang áp dụng: Trong kho tư liệu nhà trường có mô hình ADN (6 bộ) được làm từ nhựa, nhưng sau nhiều năm sử dụng không được bổ sung kịp thời, mô hình bị gãy, hỏng nhiều nên số lượng mô hình còn dùng được rất ít. Bên cạnh đó số lượng học sinh một lớp đông. Khi học và thực hành mỗi nhóm ( 7- 8 học sinh) chung nhau một mô hình ADN để thực hành nên trong một tiết học, lần lượt mỗi em không thể tự mình quan sát kĩ và tự tay mình lắp ráp hoàn chỉnh cấu trúc không gian của phân tử ADN.
- Giải pháp khắc phục: Chính ...au làm theo nhóm. Cách làm mô hình rất đơn giản, học sinh cũng có thể tự làm được để thực hành ở nhà. Khi các em được thực hành nhiều thì thành thục kĩ năng thực hành và củng cố khắc sâu được các kiến thức mình đã học được trên lớp, càng thấy hứng thú và yêu thích môn học.
 - Đối với nhà trường, có thể tạm thời bổ sung thêm số lượng ADN trong kho thiết bị, giảm chi phí trong việc mua sắm thiết bị. 
 - Đối với bản thân tôi, có thể chủ động sử dụng mô hình trong giảng dạy kiến thức ADN trên lớp. 
c. Giá trị làm lợi khác
Từ những vật liệu đơn giản có sẵn trong đời sống đã sáng tạo ra mô hình ADN. Quá trình làm mô hình giúp các em rèn luyện tính kiên nhẫn, tỉ mỉ, cẩn thận, kĩ năng tự học, tự giải quyết các vấn đề.
 Hải Phòng, ngày 18 tháng1năm 2016
 CƠ QUAN ĐƠN VỊ TÁC GIẢ SÁNG KIẾN 
 ÁP DỤNG SÁNG KIẾN 
 Nguyễn Thị Bay
CÁC PHỤ LỤC
1. Bản vẽ mô tả chi tiết giải pháp kĩ thuật của sáng kiến:
 - ADN là một trong những thành phần quan trọng cấu tạo nên cơ thể sống, có chức năng lưu giữ và truyền đạt thông tin di truyền.
- Năm 1953, J.Oatxơn và F. Crick đã tìm ra và công bố mô hình cấu trúc không gian của phân tử ADN. Theo mô hình này, ADN là một chuỗi xoắn kép gồm hai mạch song song, xoắn đều quanh một trục theo chiều từ trái sang phải (xoắn phải), ngược chiều kim đồng hồ. Các nuclêôtit giữa hai mạch liên kết với nhau bằng liên kết hiđrô theo nguyên tắc bổ sung: Ađênin (A) liên kêt với Timin (T) bằng hai liên kết hiđrô, Guanin (G) liên kết với Xitôzin (X) bằng 3 liên kết hiđrô. Mỗi chu kì xoắn gồm 10 cặp nucleotit có chiều dài 34 ăngtron, đường kính vòng xoắn là 20 ăngtron.
 - Để làm được mô hình ADN cần chuẩn bị các đồ dùng, dụng cụ sẵn trong gia đình như: 1 tờ giấy nhựa xốp bitist, xốp trải nhà (4 miếng xốp trải nhà có 4 màu khác nhau: hồng, tím, xanh lục, xanh dương), tăm nhọn hai đầu, thước, kéo, bút, dây thép, keo 502, dao tem cắt xốp, bút dạ.
a. Cách tiến hành:
 - Bước 1: Tạo ra hai đoạn mạch từ 1 tờ g...
+ Nối dải xốp màu xanh lam với dải màu tím bằng 3 que tăm, chúng em làm được 1 cặp G-X.
 + Nối dải xốp màu xanh dương với dải màu hồng bằng hai que tăm, chúng em làm được 1 cặp A-T
 - Bước 3: Lắp hai đoạn mạch hoàn chỉnh:
+ Chúng em gắn từng cặp A-T, G-X lần lượt lên hai thành dải nhựa xốp. 
+ Dùng băng keo trắng, cắt và vẽ nhóm photphat (P), đường đêôxiribôzơ (C5H10O4) (Đ).
 - Bước 4: Tạo ra mô hình một chu kì soẵn phân tử ADN.
 + Lần lượt gắn Đ lên trên phần đầu lồi ra của mỗi nuclêôtit trên hai đoạn mạch.
 + Lần lượt gắn P lên phần giữa khoảng cách giữa hai cặp nuclêôtit trên đoạn 
mạch.
 + Xoắn hai đoạn mạch trên từ trái qua phải, cố định chiều xoắn nhờ sợi dây thép phía trong
 b. Kết quả:
2. Sản phẩm của sáng kiến được áp dụng vào bài dạy:
Tiết 16 - Bài 15: ADN
I. MỤC TIÊU.
1. Kiến thức: Học xong bài này học sinh phải:
- Phân tích được thành phần hoá học của ADN đặc biệt là tính đặc thù và đa dạng của nó.
- Mô tả được cấu trúc không gian của ADN, chú ý tới nguyên tắc bổ sung của các cặp Nucleotit.
2. Kỹ năng: 
- Phát triển kĩ năng quan sát và phân tích kênh hình.
- Kĩ năng lắng nghe tích cực, tự tin khi trình bày suy nghĩ, hợp tác hoạt động nhóm
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lí thông tin, khi quan sát mô hình không gian của phân tử ADN để nhận biết thành phần cấu tạo.
3. Thái độ: Có thái độ yêu thích môn học.
 II. CHUẨN BỊ.
1. Chuẩn bị của giáo viên: (GAĐT)
 - Mô hình phân tử ADN.
2. Chuẩn bị của học sinh: Đọc trước bài mới
III. PHƯƠNG PHÁP: Đàm thoại, vấn đáp tìm tòi, thông báo, nêu vấn đề, quan sát, TLN
IV. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.
1. Kiểm tra bài cũ: Nêu cấu trúc NST
2. Bài mới
Hoạt động 1: Cấu tạo hoá học của phân tử ADN
Các năng lực, kĩ năng cần đạt: KN quan sát, KN tìm mối quan hệ, NL tự học, NL giải quyết vấn đề, NL tư duy sáng tạo, NL giao tiếp, NL hợp tác, NL sử dụng ngôn ngữ, 
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS 
- GV chiếu hình ảnh về A